Marjolijn de Wit is met haar werk vertegenwoordigd in het 3e deel van Digging up the Rhizome, samen met Henrik Kröner. 5uur…!!! interviewde Marjolijn over de totstandkoming van haar werk, de oorsprong van terugkerende beeldelementen en haar fascinatie voor keramiek. Dit laatste deel van Digging up the Rhizome is nog t/m zondag 2 februari te zien bij Circa…dit in Arnhem.
5uur…!!! De voor jou kenmerkende collageachtige werkwijze komt bij de werken uit je EKWC residentie (Europees Keramisch Werk Centrum Den Bosch) heel wezenlijk naar voren. In tegenstelling tot veel van je schilderijen uit de periodes daarvoor waarin je geabstraheerde geometrische vormen te midden van een landschap plaatst, zijn deze vormen in de keramische werken nu eerder geïsoleerd en als autonome objecten voor een verafgelegen landschap aangebracht. Je hebt met deze scheiding tussen object en achtergrond eerder al geëxperimenteerd en dat nu doorgezet. Ervaar je de letterlijke scheiding als een parallelle richting waarin object en landschap naast elkaar zullen voortbestaan?
Marjolijn Het plaatsen van geïsoleerde elementen voor een verafgelegen landschap gaat al heel ver terug, in de vorm van driedimensionale collages. Deze waren altijd al het uitgangspunt, de schetsen, voor mijn schilderijen. Ik heb het dus ook nooit als een scheiding ervaren. Object en achtergrond smelten samen in verf tot een schilderij, maar kunnen ook als een soort decorstukken op een podium voortbestaan, in de ruimte of als collage zowel 2d als 3d.
Al aan de eerste schilderijen liggen 3d-collages ten grondslag waar zowel abstracte als figuratieve elementen een rol in spelen. In de afgelopen jaren is steeds het accent iets anders komen te liggen. Een aantal jaar geleden ontstond de behoefte om binnen het schilderen te onderzoeken hoe abstract elementen konden worden. Maar was er ook de wens om de diorama’s niet alleen als schets of aanleiding te gebruiken. Het ruimtelijke element dat in het denk- en eerste maak proces zo belangrijk is, verdween volledig in de uiteindelijke presentatie. Alleen de schilderijen en collages bleven over. Ik heb ervoor gekozen dat voor mij zo belangrijke ruimtelijke element ook een rol te laten spelen in de uiteindelijke presentaties. Ik ben de ruimte als kijkdoos gaan benaderen en op zoek gegaan naar een verlengstuk van de schilderijen. En ik ben toen uiteindelijk bij keramiek uitgekomen.
5uur…!!! Binnenkort ga je voor de tweede keer voor een werkperiode naar het EKWC. Wil je voor ons alvast een tipje van de sluier lichten over wat je daar van plan bent om te doen?
Marjolijn Keramiek is een belangrijk, zelfs een verbindend element in mijn werk geworden. Het biedt me de mogelijkheid om 3d, schilderen en collages tot één wereld te verweven, iets waar ik al lang naar op zoek was. Ik ben geïnteresseerd in de lagen en interpretatie van geschiedenis. In mijn residentieperiode oktober 2012 – januari 2013 bij Sundaymorning EKWC, heb ik gewerkt aan een installatie ‘Naar wat overblijft’. ‘Naar wat overblijft’ is een totaalpresentatie geworden, functionerend als een archeologische vondst, waarin ik gesprekken initieer tussen schijnbaar ongelijksoortige elementen. De samenstellingen roepen vragen op met betrekking tot 2d en 3d, illusie en werkelijkheid, geschiedenis en toekomst, omgeving en bewustzijn. Door te observeren, transformeren en herschikken, wil ik een verhaal componeren dat zowel complexiteit als ruimte voor interpretatie toe laat. Naast deze installatie heb ik gewerkt aan een serie collages bestaande uit een combinatie van foto’s en keramische elementen, met de titel: ‘Evidence of their existence’.
In mijn residentieperiode 2014 wil ik daarop doorgaan en keramiek nog meer inzetten als verlengstuk van de schilderijen. Ik werk daarbij nog steeds vanuit de gedachte van een archeologische vondst. Gebruiksvoorwerpen en overblijfselen van vandaag die de fossielen van de toekomst zijn.
5uur…!!! Verwijs je met de foto’s van landschappelijke vergezichten die je uit boeken scheurt bewust naar de romantiek of is dat meer een persoonlijke aantrekkingskracht die hieruit spreekt?
Marjolijn Mijn werk heeft met toekomstige geschiedenis te maken. De romantiek met haar sterk historische zeggingskracht is daarbij wel degelijk van waarde. Daarnaast speelt ook een persoonlijke aantrekkingskracht een rol bij de keuze voor de afbeeldingen. Het werkt altijd twee kanten op. Vaak ben ik heel specifiek op zoek naar een soort landschap, een bepaalde afbeelding die past bij het verhaal dat ik wil vertellen. Tijdens dat zoeken kom ik ook weer afbeeldingen tegen die nieuwe verhalen oproepen.
5uur…!!! Je keramische objecten beschrijf je als een soort archeologische vondsten van de toekomst: foto’s op kramiek geprint die versteend zouden kunnen zijn, hersenkrakerspellen afgegoten in keramiek. Waarom komen we hier geen i-Phones tegen, of hoe maak je de keuze voor deze objecten? Zou het begrip van ‘gevonden abstractie’ hier met een nieuwe betekenis gebruikt kunnen worden?
Marjolijn Ik maak vooral gebruik van onderdelen of (incomplete) reststukken van oorspronkelijk grotere vormen. Het gaat er juist niet om dat je het object kunt definiëren. Enkel alleen dat het herkenbaar is als iets door de mens gemaakt. Net als bij het gebruik van afbeeldingen zoek ik bewust naar bepaalde vormen, maar laat ik me ook inspireren door dingen die ik vind of toevallig tegenkom.
5uur…!!! Waarom gebruik je keramiek? In een toekomstige wereld die alleen nog maar bestaat uit bijvoorbeeld genetisch gemanipuleerde stenen zouden aardse grondstoffen allang opgebruikt zijn.
Marjolijn Allereerst gebruik ik keramiek als verlengstuk van de schilderijen. De materialiteit en stoffelijkheid liggen dicht bij verf. Niet alleen in de manier van het bewerken en verwerken van het materiaal, maar ook de tactiliteit lijkt op verf. Door een combinatie van verf, collage en keramiek te maken kan ik één overtuigende wereld creëren. Het gaat er niet om dat het gemaakt is van aardse grondstoffen, maar dat het oorspronkelijke versteend is. Een proces dat vermoed ik nooit eindig is.
5uur…!!! Een aantal jaren geleden was je heel succesvol met je schilderijen van overwoekerende natuur vs. menselijke beschaving. Waarom heb je de stap gemaakt naar een heel ander medium en andere werkwijze, zoals we die nu voor ons zien?
Marjolijn De overwoekerende natuur vs. menselijke beschaving is één aspect van mijn werk. Belangrijker is de ‘consequentie van menselijk ingrijpen’. Dat wat je nu voor je ziet is één element van de wereld die ik schep. Het idee van de overwoekerende natuur is nog alom aanwezig, net als de schilderijen. Er zijn een aantal dingen bijgekomen. Het zijn meer de restanten van die wereld waar ik nu mee werk. ‘Naar wat overblijft’
Ik heb geen stap gemaakt naar een heel andere werkwijze en een ander medium, mijn schilderwereld heb ik uitgebreid met keramiek om vollediger te kunnen zijn in wat ik wil vertellen.